Onze mooiste stukken over de Duitse taal
Dag van de Duitse taal 2023
Achtergrond - 11 oktober 2023
- Auteur:
Redactie Duitslandweb
Nederland viert vandaag, op 12 oktober, de Dag van de Duitse taal. De Actiegroep Duits organiseert deze dag elk jaar om het belang van Duits voor Nederland te benadrukken. Onze redactie zette mooie artikelen over de Duitse taal uit ons archief op een rij. Lees meer over het Duits als liefdestaal, verhitte taaldiscussies en het markante taalgebruik van de Duitse minister Robert Habeck.
Ode
Onze columnist Inge Jooris kent geen andere taal die mooier, helderder en meer gestructureerd is dan het Duits, schreef ze vorig jaar in haar ode aan de Duitse taal. Maar keer op keer komt ze erachter dat lang niet iedereen daar zo over denkt. Haar liefdesverklaring aan het Duits valt regelmatig ‘op een koude steen’. Tegen iedereen met diezelfde ervaring schrijft ze in haar column: "Hou vol!”
Liefdestaal
Veel Duitsers zeggen dat ze hun taal ‘te hard’ vinden, maar het Duits zou een goede taal der liefde kunnen zijn, schreef onze columnist Merlijn Schoonenboom in 2022. Zeker in Berlijn, waar mensen uit veel verschillende landen geliefden van elkaar worden. In plaats van het Engels blijkt het Duits volgens hem een geschikte taal om elkaar te liefkozen.
See vs. Meer
De Duitse taal is voor Nederlanders niet altijd makkelijk. Hoewel veel Duitse en Nederlandse woorden op elkaar lijken, betekenen ze toch niet altijd hetzelfde. Bijvoorbeeld: Meer betekent zee in het Duits en See betekent meer. Waarom is dat zo? Duitslandweb-redacteur Lynn Stroo dook afgelopen zomer in deze taalkwestie voor onze rubriek ‘Warum, Wieso’.
Politiek taalgebruik
Wie één Instagram-video van de Duitse minister Robert Habeck heeft gezien weet: deze minister communiceert anders. Geen vage termen en gewichtigdoenerij, maar begrijpelijke woorden en rechtdoorzee. Met zijn grote gevoel voor taal luidde Habeck in Duitsland een nieuw tijdperk in op het gebied van politieke communicatie. Onze toenmalige stagiair Paul Kerssemakers nam de teksten van Habeck onder de loep.
Gendern
Wie Duits spreekt, komt niet meer om de vraag heen: Wil ik gendern of niet? De reden hiervoor is de verhitte discussie over inclusief taalgebruik in de Duitse taal. Wat begon als een idee om álle mensen in de samenleving – mannen, vrouwen en iedereen die daar tussenin zit – aan te spreken, is nu onderdeel van het Duitse politieke debat geworden en uitgemond in een ware cultuurstrijd.
Docentenonderzoek
Hoe is het gesteld met het vak Duits op Nederlandse scholen? Het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA) vroeg vorig jaar ruim driehonderd docenten naar hun ervaringen in de dagelijkse lespraktijk. De conclusies stemmen helaas niet al te vrolijk: er zijn steeds minder docenten Duits, steeds minder lesuren en het eindexamen knelt als een korset. Hoofdredacteur Wiebke Pittlik zette de resultaten op een rij.
Cursus Duits
Duitse toeristen komen graag naar Nederland, maar hoe treed je ze in hun eigen taal tegemoet, als je bijvoorbeeld in een winkel of de horeca werkt? Onze freelancer Ingrid Bosman nam in 2019 een kijkje bij de volgeboekte cursus Duits voor winkelpersoneel in Winterswijk. Een van de gouden tips: nooit zeggen: ‘Sie schauen nur?’ Lees waarom dat zo is.
Ervaringsverhalen
Voor de Dag van de Duitse taal in 2018 sprak Duitslandweb-redacteur Marja Verburg met drie Nederlanders die Duits in hun werk gebruiken. Dat leverde mooie ervaringsverhalen op, zoals van Karin Koppelmans, die communicatiespecialist bij attractiepark de Efteling werkte. Omdat er steeds meer Duitse bezoekers kwamen, kreeg het personeel heel praktische taaltrainingen om te kunnen zeggen: ‘wilt u uw bril afzetten’, of: ‘kunt u uw tas tussen uw voeten plaatsen’.
Duitse lievelingswoorden
In de loop van de jaren heeft Duitslandweb op de Dag van de Duitse taal heel wat Duitse lievelingswoorden verzameld. Ooit gehoord van het Duitse woord körperdumm (fysieke onhandigheid)? Of: Jein - ja en nee? Het Duits kent ook handige en mooie woorden waar in het Nederlands geen equivalent voor bestaat, zoals Fernweh: verlangen naar een ver oord. In onze overzichten vind je genoeg inspirerende woorden. Wil je een mooi Duits woord met ons delen? Graag! Laat het ons weten via X, Instagram, Facebook of als reactie onder dit artikel.
Lees meer over 'Duitse taal':
Een problematische beer
De Duitse minister Paus wordt voor 'Problembär' uitgemaakt, las columniste Inge Jooris in de Duitse media. Zijn haar dagen als minister geteld?
Vechten als ketellappers
De Duitse regering heeft zo veel ruzie, het lijkt wel een bende 'Kesselflicker', zei een van de ministers. Columniste Inge Jooris legt uit wat hij bedoelt.
Een 'Sternstunde' voor Duitsland
Sternstunde, een mooi en onvertaalbaar woord voor wat er nu gebeurt in Duitsland, tenminste dat hoopt columniste Inge Jooris.
Winnen Wutbürger de verkiezingen?
In 2010 was het woord Wutbürger in zwang. De boze burger is terug, en stemt vaak AfD, ziet columniste Inge Jooris.
Reacties
Geistergestöhn