Duitslandweb logo Duitslandweb

Duitse firma's trekken zich terug uit Iran

Achtergrond - 11 oktober 2018 - Auteur: Vera Konijn

Duitse firma’s trekken zich massaal terug uit Iran. Volkswagen is het nieuwste bedrijf dat overweegt zijn activiteiten in het Midden-Oosten terug te schroeven. De ondernemingen reageren daarmee op de zware sancties die de VS Iran heeft opgelegd en op de druk die de Amerikaanse ambassadeur Grenell op hen uitoefent.

Duitse firma's trekken zich terug uit Iran
© dpa
Toenmalig minister Gabriel met een Duitse handelsmissie in Iran na het sluiten van het atoomakkoord in 2015

De Amerikaanse ambassadeur in Duitsland, Richard Grenell, voert sinds zijn aantreden in mei persoonlijk gesprekken met CEO's van Duitse bedrijven om hen te overtuigen hun handelsbetrekkingen met Iran te beëindigen. Bij elke onderneming die besluit de activiteiten in Iran te staken, reageert hij op Twitter met de hashtag #sanctionsareworking. Sinds de zomer hebben Daimler, Deutsche Bahn, Deutsche Telekom, Siemens en BASF Iran de rug toegekeerd, meldt het Handelsblatt. Volkswagen zegt nu ook na te denken over "de mogelijke implicaties in verband met de herinvoering van de Amerikaanse sancties". Ook kleinere en middelgrote bedrijven zijn bang en vertrekken uit Iran.

De VS kondigden in mei zware economische sancties aan tegen Iran, toen president Trump besloot de stekker uit het nucleaire akkoord met Iran te trekken. Op Twitter waarschuwde Trump: “Iedereen die zaken doet met Iran, kan geen zaken doen met de Verenigde Staten”.

De Amerikaanse sancties tegen Iran zijn sinds 7 augustus van kracht en ze moeten de energie- en de financiële sector treffen. Ze gelden onder meer voor metaal, grondstoffen en industriële software. Landen met economische betrekkingen met Iran hebben een aantal maanden de tijd gekregen om hun handelsrelaties met Iran af te bouwen. Omdat grote Europese banken zich ook uit Iran terugtrekken, wordt zaken doen voor bedrijven sowieso moeilijk. Zelfs ondernemingen die niet direct worden getroffen door de Amerikaanse sancties, kunnen geen bank vinden die zaken wil doen.

Duitsland is naast Frankrijk een van de belangrijkste Europese handelspartners van Iran. Vooral machines, elektrotechnische en farmaceutische producten uit Duitsland zijn er gewild. Maar de Amerikaanse markt is voor de meeste Duitse bedrijven belangrijker dan de Iraanse. Vorig jaar exporteerden Duitse firma’s goederen en diensten ter waarde van 112 miljard euro naar de VS. Ter vergelijking: de export naar Iran bedroeg slechts drie miljard euro.

‘Slechtste deal ooit’  

In juli 2015 zetten vijf vetomachten van de Verenigde Naties samen met Duitsland hun handtekening onder het atoomakkoord met Iran. Het land beloofde geen kernwapens meer te ontwikkelen. In ruil daarvoor werden de jarenlange sancties tegen het land opgeheven. 

'Hulpeloze politische reactie' 

Ondanks waarschuwingen van de Europese Unie en Rusland stapte Trump uit “de slechtste deal die Amerika ooit sloot”, zoals hij zelf zei. Er zou bewijs zijn dat Iran zich niet aan de gemaakte afspraken hield en wel degelijk bezig was met het maken van kernraketten, meende hij. Ook bood het akkoord volgens Trump te veel ruimte aan de Iraniërs om na 2030 alsnog kernwapens te ontwikkelen, als de atoomdeal afloopt. 

Ondanks het standpunt van de Verenigde Staten liet de Europese Unie weten achter de atoomdeal te blijven staan. “Wij zullen aan het verdrag vast blijven houden en er alles aan doen dat ook Iran zijn verplichtingen nakomt”, zei de Duitse bondskanselier Angela Merkel destijds op een partijbijeenkomst in Berlijn.

In leven houden

Vele bedrijven hadden aanvankelijk op hulp vanuit de Europese Unie gehoopt. In augustus activeerde de EU het zogenoemde blokkadestatuut. Dat statuut geeft ondernemingen de mogelijkheid naar de rechter te stappen om schadevergoeding van de VS te eisen. Martin Wansleben, directeur van de Deutscher Industrie- und Handelskammertag (DIHK) noemde de actie een “hulpeloze politieke reactie”. “Voor de individuele bedrijven is het statuut niet relevant”, zei hij.

Duitse ondernemingen hoeven ook niet te rekenen op financiële steun van de Duitse regering. Volgens minister van Economische Zaken Peter Altmaier (CDU) zijn daar geen juridische mogelijkheden voor.

De EU blijft proberen om de nucleaire deal in leven te houden en wil dat bedrijven in Iran blijven werken. Dankzij de inspanningen van Amerika willen nog maar weinig bedrijven zaken doen met het land. Op 4 november volgt een nieuwe ronde met Amerikaanse sancties. Die hebben vooral gevolgen voor de handel in olie en olieproducten.

Reacties

Joris Hofmans - 12 oktober 2018 18:42

Laffe honden zijn het, de Amerikanen en de Europeanen die hun baasje volgen. Ik heb veel liever Iran dan bijv. Saudi-Arabië. Jarenlang werkt mijn vader (en sinds 2014 ik ook) met Iraniërs en dat gaat heel goed. Ontzettend slimme mensen. Iran vormt echt geen bedreiging.

Reageer
Maximaal 500 tekens toegestaan

Lees meer:

Soapserie 'investeren met de schuldenrem'

Soapserie 'investeren met de schuldenrem'

Wat een misdaadserie gemeen heeft met de Berlijnse politiek legt econoom Carsten Brzeski uit in zijn nieuwe column.


Lees meer

De Duitse e-auto wacht op de parking

De Duitse e-auto wacht op de parking

Voor de Duitse autosector zijn de gouden jaren achter de rug, schrijft econoom Brzeski. De Duitse automakers gooien het roer om.


Lees meer

5 vragen over Duitsland en het conflict in het Midden-Oosten

5 vragen over Duitsland en het conflict in het Midden-Oosten

Waarom voelt Duitsland een speciale verplichting voor Israël? En hoe gaat Duitsland om met pro-Palestijns protest?


Lees meer

De Duitse staatsraison

De Duitse staatsraison

De aanval van Hamas op Israël zorgt in Duitsland voor extra grote innerlijke verwarring, ziet Merlijn Schoonenboom in Berlijn.


Lees meer


top
Op deze site worden cookies gebruikt, wilt u hiermee akkoord gaan?
Accepteer Weiger