De wankele ommekeer
De jongste daling van de werkloosheid - een trendbreuk?

Achtergrond - 8 augustus 2006

(8 augustus 2006) Eindelijk goed nieuws voor de grote coalitie. Het aantal werklozen in Duitsland is in juli verrassend gedaald. Politici jubelen over de langverwachte trendbreuk. De opleving kan echter wel eens van korte duur zijn.

Of de opleving beklijft, is echter de vraag. Economen gaan er vanuit dat de huidige, voorzichtige economische groei van 1,8 procent volgend jaar afvlakt tot ongeveer 1 procent. Daar zal de werkgelegenheid de gevolgen van ondervinden; de gunstige cijfers van juli konden wel eens het hoogtepunt zijn geweest, somberde arbeidsmarktdeskundige Holger Schäfer van het gezaghebbende Institut der deutschen Wirtschaft in weekblad Der Spiegel. Aan de andere kant valt stijging van de werkloosheid bij een afnemende economische groei ook weer niet te verwachten. Waarschijnlijker is dat de werkloosheid zich handhaaft rond het huidige niveau. Met ruim vier miljoen werklozen bepaald geen reden tot feestvreugde.

De voorspelde afname van de economische groei is overigens mede te wijten aan de door de regering doorgevoerde BTW-verhoging van zestien naar negentien procent per januari 2007. De daaraan gekoppelde verminderde kooplust van de Duitsers kan wel eens het voortijdige einde betekenen van de economische lente. De grote coalitie neemt dat op de koop toe: zij heeft gekozen voor sanering van de begroting. Daar gaat het leeuwendeel van de BTW-inkomsten naar toe.

Prikkel

Een ander probleem is dat langdurig werklozen nauwelijks profiteren van de opleving. Dit betreft de mensen die het Arbeitslosengeld II ontvangen. Mensen die al jaren zonder werk zitten. Die zich van bemiddelingsbureau naar bemiddelingsbureau slepen. Het lage maandelijkse bedrag dat zij ontvangen moet een prikkel zijn om werk te zoeken. Dat was althans het idee van de rood-groene regering van kanselier Schröder die de uitkering invoerde als onderdeel van de Hartz-IV hervormingen.

Werk vinden blijkt echter maar weinigen gegeven. Het aantal langdurig werklozen – een kleine drie miljoen - is nauwelijks gedaald. Wel hebben zogenoemde Ein-Euro-Jobs voor enige verlichting gezorgd – werkverschaffingsprojecten voor de duur van maximaal negen maanden à raison van één a twee euro per uur, met behoud van uitkering. Dit jaar waren er 80.000 Ein-Euro-Jobbers meer dan in 2005, in totaal zo’n 300 duizend.

Toch waren het vooral mensen die slechts kort werkloos zijn geweest die de afgelopen tijd weer en baan vonden. Het is de ijzeren logica achter elke economische opleving – werkgevers nemen liever iemand aan die niet zo lang geleden nog werk had. En ook daarvan heeft Duitsland er nog genoeg. Deze groep – ontvangers van het Arbeitslosengeld I, mensen die maximaal een jaar werkloos zijn – is ongeveer anderhalf miljoen mensen groot. De bescheiden economische groei is eenvoudig niet genoeg om ook de harde kern van Langzeitarbeitslosen te bereiken. Daar zijn Chinese groeicijfers voor nodig. De kern van het Duitse werkgelegenheidsprobleem blijft daarmee bestaan.

Bas de Rue is redacteur van het Duitslandweb. 

Reacties

Geen reacties aanwezig

Maximaal 500 tekens toegestaan

top
Op deze site worden cookies gebruikt, wilt u hiermee akkoord gaan?
Accepteer Weiger