Lynn Stroo
Redacteur Duitslandweb

“Te langzaam, te zwak en te inefficiënt”, omschreef de Franse president Emmanuel Macron de Europese Unie vorig jaar in zijn vlammende Europatoespraak. Hij presenteerde vergaande hervormingsplannen, die hij samen met Duitsland wil uitvoeren. Hij moest 250 dagen wachten op een antwoord van Merkel: dat kwam deze week in een interview met de Frankfurter Allgemeine Sonntagszeitung. Maar een gezamenlijk plan lijkt nog steeds ver weg.

Toen 'Das Kapital', het wereldberoemde werk van Karl Marx, in 1867 uitkwam, duurde het nog jaren voordat zijn boodschap politieke navolging kreeg. “Marx en het marxisme zijn niet hetzelfde”, stelt historica Christina Morina woensdagavond in een gesprek met cultuurfilosoof Maarten Doorman in Amsterdam. “De teksten van Marx waren een uitgangspunt. Het was een groep geëngageerde intellectuelen die de ideeën vormgaf en door Europa verspreidde.” 

Niet het begin van de Tweede Wereldoorlog, maar het besluit tot genocide in 1941 is de breuk in de geschiedenis. Dat hield de Amerikaanse historicus Helmut Walser Smith studenten Duitslandstudies van de Universiteit van Amsterdam vorige week tijdens een masterclass voor. Walser Smith ziet een continuïteit in het antisemitisme en het nationalisme in Duitsland vanaf de middeleeuwen tot en met het Derde Rijk. “Antisemitisme was geen nieuw verschijnsel, de Holocaust wel.”