Duitsland belooft extra steun Palestijnen
Ministeriële stuurgroep komt met concrete plannen

Het was een “historische dag” voor de Palestijnen, zo verklaarde Salam Fayyad aan de pers. Alleen in Duitsland, zo lichtte minister van Buitenlandse Zaken Westerwelle toe, heeft de Palestijnse regering de mogelijkheid in deze vorm advies te krijgen over kwesties van staatsvorming. Palestijnse ministers spraken met niet minder dan vijf Duitse ambtgenoten. Naast Westerwelle waren dat de ministers van Binnenlandse Zaken, Economie, Ontwikkelingssamenwerking en Onderwijs.

De Duitse bewindspersonen en hun Palestijnse collega’s kwam een aantal concrete zaken overeen. Naast 20 miljoen euro extra ontwikkelingshulp en 2 miljoen aan humanitaire hulp zegde Duitsland zijn steun toe bij de opbouw van een Palestijnse politieorganisatie in de Westelijke Jordaanoever. Daar zal ook een aanspreekpunt voor het Duitse bedrijfsleven worden ingericht.

Geldschieter

Op deze wijze wordt de samenwerking tussen Duitsland en de Palestijnse Autoriteit versterkt. De Duitse regering is al decennialang de belangrijkste geldschieter van de Palestijnen. De ministeriële stuurgroep, die voortaan jaarlijks bijeen zal komen, heeft als doel de ontwikkeling van Palestijnse staatsstructuren te stimuleren.

Het aanhalen van de banden met de Palestijnse Autoriteit vergt diplomatiek eieren lopen tegenover Israël. Duitsland voelt vanwege zijn naziverleden een bijzondere morele verantwoordelijkheid voor de veiligheid en het voortbestaan van deze staat. De nauwe samenwerking met Israël is in de woorden van Westerwelle “een onwrikbare constante in het Duitse buitenlandse beleid”. Dat schreef hij deze week in een bijdrage voor de Arabische krant Al Quds.

Duurzame vrede

Westerwelle ziet het overleg met de Palestijnse regeringsvertegenwoordigers juist als uitvloeisel van Duitslands band met Israël. In hetzelfde artikel noemt hij een onafhankelijke Palestijnse staat de beste garantie voor het land: “Alleen een twee-staten-oplossing tussen Israël en een levensvatbare Palestijnse staat, zij aan zij binnen veilige en erkende grenzen, maakt een duurzame vrede in het Midden-Oosten mogelijk.”

Een stabiele Palestijnse staat is voor de internationale gemeenschap een voorwaarde voor de twee-staten-oplossing in het Midden-Oostenconflict. De financieel expert Fayyad staat zowel in het Westen als in Israël bekend als een betrouwbare partner. Hij geldt als mogelijke opvolger van president Abbas.

Lager diplomatiek niveau

Toch waakt Duitsland er wel degelijk voor Israël voor het hoofd te stoten. Het overleg met de Palestijnse ministers heeft daarom met opzet op een lager diplomatiek niveau plaatsgehad dan de regeringsoverleggen tussen Duitsland en Israël. Die leidt kanselier Merkel doorgaans zelf.

De Duits-Palestijnse stuurgroep is een uitvloeisel van een gezamenlijk initiatief van Fayyad en de vorige Duitse minister van Buitenlandse Zaken Frank-Water Steinmeier uit 2008. Onder het motto ‘toekomst voor Palestina’ hadden zij afgesproken het vredesproces in het Midden Oosten via relatief kleine projecten op gang te helpen.