G8 kan voor Merkel niet meer mislukken
Nieuws

Weer kan Angela Merkel een succes in de buitenlandse politiek op haar conto bijschrijven. Ondanks sombere verwachtingen wist zij een compromis in het klimaatbeleid uit het vuur te slepen waarmee ook de grootste dwarsligger de Verenigde Staten kon leven. De regeringsleiders van de G8 kwamen overeen dat de uitstoot van CO2 in 2050 duidelijk verminderd moet zijn. Daarnaast accepteerden de deelnemers de resultaten van het alarmerende klimaatrapport dat de Verenigde Naties dit jaar presenteerden. Het rapport legde de schuld van de opwarming van de aarde bij de mens.

Merkel sprak van een “reuzenstap naar voren” en noemde het compromis een “verklaring waar niemand onderuit kan komen”. Het compromis van Heiligendamm moet volgens Merkel het fundament vormen voor de besprekingen over een nieuw Kyoto-protocol, die deze herfst in het Indonesische Bali beginnen.

Het is vooral de verrassende ommekeer van president Bush die het bereikte compromis gewicht geeft. Voor het eerst krijgt de klimaatverandering nu officieel erkenning van Amerikaanse zijde. De Duitse minister van Milieu Sigmar Gabriel (SPD) noemde het een “doorbraak” dat de VS hun verzet hebben opgegeven. “Ze zijn terug aan boord”, sprak de minister, verwijzend naar het Kyoto-protocol (1997) dat de VS nooit hebben geratificeerd.

Dat de aanpak van de klimaatverandering onder leiding van de Verenigde Naties zal geschieden, zoals in het compromis opgenomen, is een concessie waartoe de Amerikanen zich tot dusver niet bereid toonden. Waarnemers wezen bovendien op de effectiviteit van het eendrachtige optreden van de Europese deelnemers Duitsland, Engeland, Italië en Frankrijk, die er als één blok in slaagden de Amerikaanse president aan hun zijde te krijgen.

De instemming van de Verenigde Staten is des te belangrijker omdat snel groeiende economische reuzen als India en China - dit land is binnen enkele jaren de grootste producent van CO2 wereldwijd - zich tot dusver achter de halsstarrige opstelling van de VS verscholen. Als Amerika niet meedoet, dan wij ook niet, was de redenering.

Toch heeft Merkel niet op alle punten haar zin gekregen. Merkels ambitie de G8 te verplichten de CO2-uitstoot in 2050 met de helft te verminderen, is in het compromis verwaterd tot de formule dat de deelnemers reductie van broeikasgassen “serieus in overweging zullen nemen”. Merkel rekent erop dat tijdens de top in Bali wél concrete afspraken gemaakt kunnen worden.

Het ontbreken van een bindende verplichting leverde Merkel van verschillende kanten de kritiek op een papieren tijger uit de besprekingen te hebben gesleept. De twijfel over de Amerikaanse bereidheid zich ook maar iets aan te trekken van de welgemeende intenties is wijdverbreid. Reinhard Bütikofer, de voorzitter van de Duitse Groenen, vond dat Merkel haar eigen ambities niet heeft waargemaakt. Bütikofer noemde het resultaat van de onderhandelingen "een duidelijke mislukking".   

Die Welt
Angela Merkel bejubelt ihren Durchbruch

FAZ.net
Überraschungen in Heiligendamm