Auto-industrie
Duitse bedrijvigheid

In totaal bood de Duitse auto-industrie in 2014 werk aan 775.000 mensen. In datzelfde jaar rolden in Duitsland ruim 5,6 miljoen voertuigen van de band, waarmee het land met een totale omzet van 384 miljard euro na  China, Japan en de Verenigde Staten de grootste autoproducent ter wereld was. Dat de auto-industrie juist in Duitsland zo groot werd is niet toevallig. Het land was een belangrijke producent van ruw ijzer en staal – een belangrijke grondstof voor de bouw van auto’s.

De Duitse auto-industrie concentreert zich vooral in de Zuid-Duitse deelstaten Baden-Württemberg en Beieren. Zo zijn Daimler en Porsche in en rond Stuttgart gevestigd. Daimler is met een jaarlijkse omzet van 130 miljard euro (2014) het een na grootste bedrijf van Duitsland. Onder de merknaam Mercedes produceert Daimler auto’s, bussen en vrachtwagens.

BMW, Audi en Opel

BMW (Bayerische Motoren Werke) is gevestigd in München. Oorspronkelijk maakte het bedrijf vliegtuigmotoren, maar legde zich vanaf 1928 ook toe op de productie van auto’s en motorfietsen.

Ook Audi’s hoofdkantoor staat in Beieren, in Ingolstadt. Audi is ontstaan uit diverse fusies en kwam oorspronkelijk uit Zwickau en Chemnitz in het oosten van Duitsland. Na de Tweede Wereldoorlog lagen de fabrieken in de Sovjet bezettingszone. Een deel van de machines werd als herstelbetaling naar de Sovjet-Unie getransporteerd. De fabrieken in Zwickau werden later bekend als de Sachsenring, waar de Trabant werd geproduceerd. Audi zelf verhuisde naar Beieren waar het zich ontwikkelde tot een van de Duitse luxe-merken.

Opel heeft zijn bakermat in Rüsselsheim, in de buurt van Frankfurt. Voordat de onderneming auto’s produceerde, was het een van de belangrijkste Duitse fabrikanten van fietsen. In 1929 werd Opel overgenomen door het Amerikaanse General Motors (GM), waardoor Opel op papier geen Duitse onderneming meer is.

Ford en Volkswagen

Ford is net als GM een Amerikaans bedrijf, maar vrijwel alle auto’s van het merk voor de Europese markt worden in Duitsland ontworpen en gebouwd. De Ford-fabrieken zijn te vinden rond Keulen en in Saarland.

Volkswagen is met 271.000 Duitse medewerkers en een jaaromzet van 200 miljard euro (2014) de grootste Duitse autofabrikant én de grootste van alle Duitse ondernemingen. Het concern komt uit Wolfsburg, een stad bij Hannover die onder de nazi’s speciaal voor de Volkswagenfabrieken en hun werknemers is gebouwd. Het werd wereldberoemd door de Kever. Deze auto werd in opdracht van Adolf Hitler ontworpen voor de gewone man.

Ondanks het nazi-verleden bleef de Kever met tussenpozen en de nodige moderniseringen tot 2003 in productie en was tot 2002 de meest verkochte auto ter wereld totdat de Volkswagen Golf deze titel overnam. Volkswagen produceert niet alleen auto’s onder eigen naam, maar is ook eigenaar van Audi, het Spaanse merk Seat en het Tsjechische Skoda.

Sjoemelsoftware

Hoewel het zwaartepunt van de Duitse auto-industrie nog steeds in Zuid-Duitsland ligt, zijn de autofabrieken in de loop der jaren meer verdeeld over het land. Na de Duitse eenwording in 1990 werden Duitse autofabrikanten met miljoenensubsidies van de overheid naar Oost-Duitsland gelokt. Zo nam Opel de fabrieken over van het failliete
Oost-Duitse merk Wartburg in Eisenach.

Volkswagen besloot de productie van de Golf te verplaatsen naar Zwickau, waar enkele jaren eerder nog de Trabant werd gemaakt. Ook opende het bedrijf een nieuwe fabriek in Dresden. BMW bouwde met overheidssteun een nieuwe fabriek in Leipzig. Volkswagen en Opel hebben daarnaast ook grote productielocaties in Emden, Kassel en Bochum.

De Duitse auto-industrie kreeg in 2015 een flinke knauw toen bekend werd dat Volkswagen wereldwijd op grote schaal had gefraudeerd met de emissiewaarden van dieselauto’s met behulp van wat sjoemelsoftware is gaan heten. De boetes voor deze vergrijpen kunnen wereldwijd in de miljarden lopen. Daarnaast moeten bij veel auto’s kostbare aanpassingen worden verricht. Later werd bekend dat ook Audi had gefraudeerd met emissiewaarden. Naast de directe kosten voor de ondernemingen heeft het betrouwbare en degelijke imago van de Duitse autofabrikanten hierdoor flinke schade opgelopen.