Achtergrond

Opfer-Abo is het meest ongepaste Duitse woord van 2012. Weerman Jörg Kachelmann - vrijgesproken in een verkrachtingszaak - stelde herhaaldelijk dat vrouwen een Opfer-Abo (abonnement op slachtofferschap) hebben. De jury van het Unwort des Jahres vindt dat het begrip impliceert dat vrouwen seksueel geweld verzinnen of zelfs daders zijn.

Wapens exporteren naar crisisgebieden om die landen te helpen zelf voor vrede en veiligheid in hun regio te zorgen. Met deze ‘Merkel-doctrine’ motiveert de kanselier omstreden wapendeals met landen in het Midden-Oosten en Afrika. Tegelijkertijd rechtvaardigt ze de Duitse terughoudendheid bij de inzet van soldaten in het buitenland. Maar de wapenexporten zorgen voor nieuwe conflicten.

In Duitsland wordt 2013 het jaar van verkiezingen en Roodkapje. Tijdens de Bondsdagverkiezingen op 22 september wordt duidelijk of kanselier Merkel nog een periode mag blijven. Daarnaast viert Duitsland de verjaardag van Richard Wagner, Willy Brandt en van de sprookjes van de gebroeders Grimm.

Duitsland gaat een nieuwe poging wagen om de extreem-rechtse NPD te verbieden; de binnenlandse veiligheidsdienst Verfassungsschutz wordt hervormd; en verschillende parlementaire commissies zoeken uit wat er mis ging bij het onderzoek naar extreem-rechts. De NSU-affaire houdt Duitsland een jaar na dato nog flink bezig.

Theatermaker Willem de Wolf maakte als afstudeerscriptie voor zijn studie Duitse Taal en Cultuur een theatermonoloog over Egon Krenz. De tragiek van de laatste DDR-leider fascineerde hem. ‘Krenz, de gedoodverfde opvolger’ is de komende weken in Nederland te zien.

De verwachtingen waren hooggespannen maar de resultaten zijn mager. Dat constateren Duitse media na de Europese top eind vorige week. Belangrijke besluiten worden vooruit geschoven en dat komt kanselier Merkel goed uit. Een overzicht van commentaren in Duitse kranten.

Op zolder vond actrice Carolien Zimmermann de trouwfoto van haar opa en oma. Hij had een hakenkruis op zijn pak. Ook vond ze zijn SA-laarzen. De laarzen kregen een hoofdrol in haar theatervoorstelling 'Ik ben niet de oorlog', over schuldgevoel na de Tweede Wereldoorlog.

Duitsland is de centrale speler in de schuldencrisis van de EU. Van alle kanten komt, vaak tegengestelde, kritiek. Duitsland is duidelijk voor verdere Europese integratie, terwijl Nederland daar huiverig voor is. Toch is het raadzaam aansluiting te houden bij de Duitse koers, betoogt de Nederlandse ambassadeur in Berlijn, Marnix Krop.

Merkel blijft een fenomeen. Vaak onderschat en belachelijk gemaakt, maar uiteindelijk staat ze er nog steeds. De Europese top van vandaag en morgen zal duidelijk maken dat de vaak bekritiseerde politiek van aarzelen en kleine stappen, het aanmodderen, zegeviert.

Met een boek over het Duitse migratiebeleid liet Thilo Sarrazin twee jaar geleden het integratiedebat oplaaien. Paul Scheffer deed in 2000 in Nederland hetzelfde met zijn essay over de multiculturele samenleving. Beide sociaaldemocraten gingen gisteren in debat in Amsterdam.