Duits onderwijs? "Georganiseerde willekeur"
Achtergrond - 7 maart 2003(7 maart 2003) In Duitsland klinkt een steeds luidere roep om de invoering van een landelijke onderwijsnorm waaraan middelbare scholen en hun leerlingen moeten voldoen. "Blijkbaar bestaat er in Duitsland geen flauwe notie van hetgeen er op school geleerd wordt en hoe het beoordeeld moet worden", aldus de voorzitter van de Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft, Eva-Maria Stange. Zij reageerde daarmee op de resultaten van een onderzoek van het Max-Planck-Institut für Bildungsforschung dat afgelopen donderdag in Berlijn is gepresenteerd.
Dat het federale onderwijssysteem bij uitstek geschikt is voor het voeren van partijpolitiek, wordt voorts geïllustreerd door het feit dat de recente bevindingen zelfs een bom dreigen te leggen onder de kern van de rood-groene onderwijsplannen voor de huidige regeerperiode. De federale minister van Onderwijs, Edelgard Bulmahn (SPD), heeft maar liefst vier miljard euro uitgetrokken voor de realisatie van haar plan Zukunft Bildung und Betreuung, dat in vier jaar tijd moet voorzien in de vorming van tienduizend zogeheten Ganztagschulen. Dat zijn scholen waar leerlingen ook na schooltijd op individueel niveau worden bijgestaan in hun werkzaamheden. De christen-democraten kunnen bij hun zoektocht naar munitie om op dit regeringsplan te schieten, putten uit het nieuwe PISA-onderzoek: de CSU-deelstaat Beieren kwam als beste uit de bus bij het onderzoek, terwijl het over het geringste aantal Ganztagschule beschikt. Dit wordt door de christen-democraten uiteraard gehanteerd als argument tegen de voornemens van de bondsregering. "Wie gelooft dat een hele dag slecht onderwijs beter is dan een halve, vergist zich", vertaalde Kultusministerin Schavan van Baden-Württemberg dit argument in venijnige bewoordingen.
Bulmahn wordt verder in haar streven gehinderd doordat zij over betrekkelijk weinig macht beschikt ten opzichte van de deelstaatregeringen. Zij kan haar plannen niet van bovenaf opleggen; het zijn uiteindelijk de deelstaten die moeten instemmen met een voorstel van de federale minister. Daar staat tegenover dat Bulmahn overeenkomsten kan sluiten met afzonderlijke deelstaten. Dat betekent dat een door de CDU bestuurde deelstaat in principe met de minister in zee kan gaan, terwijl andere CDU-Länder en de CDU-fractie in de Bondsdag daar op tegen zijn. Wanneer zij met voldoende geld over de brug komt, kan Bulmahn de weerstand van de CDU tegen haar plannen wellicht breken.
Voorlopig is het afwachten in hoeverre de in Duitsland inmiddels bijna spreekwoordelijke "PISA-Schock" een cultuuromslag teweeg zal brengen in de onderwijspolitiek. De Kultusministerkonferenz heeft naar aanleiding van de jongste tegenvallers weliswaar verklaard haast te zullen maken met de invoering van een landelijke onderwijsnorm, maar de ervaring leert dat tussentijdse wisselingen van de politieke wacht in de deelstaten altijd nog roet in het eten kunnen gooien.
Reacties
Geen reacties aanwezig