Lezing | Christina Morina: Tausend Aufbrüche
Duitsers en hun democratie sinds de jaren 1980
| Activiteit van Duitsland Instituut Amsterdam |
|
|---|---|
| Datum: | dinsdag 4 juni 2024 om 17:00 uur |
| Locatie: | SPUI25, Spui 25-27, Amsterdam / Online |
| Informatie: | Aanmelden via de website van SPUI25 |
| Toegang: | Gratis |
© Siedler / S. Jonek (Universität Bielefeld)35 jaar na de val van de Muur is het debat over de kloof tussen Oost- en West-Duitsland nog steeds springlevend. De Duitse kranten staan vol over wederzijds onbegrip en vermeende verschillen. In haar nieuwe boek 'Tausend Aufbrüche' onderzoekt Christina Morina de ideeën over democratie en het zelfbeeld van burgers in Oost- en in West-Duitsland. Door haar studie van de democratie van onderaf vermijdt ze niet alleen bestaande clichés, maar trekt ze ook lijnen door naar het hedendaagse rechtspopulisme. Op 4 juni spreekt de historica in SPUI25 (Amsterdam) over haar boek dat genomineerd is voor de Deutsche Sachbuchpreis 2024.
Door de geschiedenis van de democratie in de Bondsrepubliek Duitsland en de geschiedenis van de aanspraak op democratie van de DDR met elkaar te verbinden, kan Morina belangrijke verschillen en wederzijdse relaties in het begrip van staat en politiek vaststellen. Veel inwoners van de DDR identificeerden zich met hun land en zijn "volksdemocratische" idealen, maar bleven sceptisch tegenover de staat en zijn instellingen.
Aan de hand van burgerbrieven, petities en pamfletten laat de auteur zien welke afstand Oost-Duitsers eind jaren tachtig hadden tot de staat. Tegelijkertijd spreekt uit de bronnen een vaak provinciaals, utopisch gevoel van burgerschap. Dat gegeven, gecombineerd met een heropleving van nationalisme in het Westen, creëerde een voedingsbodem voor de opkomst van rechtspopulisme. Het boek onthult de grenzen van de West-Duitse liberalisering en de diversiteit van de Oost-Duitse pogingen om de democratie over te nemen. Het is een belangrijke bijdrage om de huidige precaire situatie van de democratie te begrijpen.
Na de lezing volgt een commentaar door historicus Krijn Thijs (DIA). Moderatie: Hanco Jürgens
Over de sprekers
Christina Morina is hoogleraar Zeitgeschichte aan de Universität Bielefeld. Ze groeide op in de DDR, studeerde in Leipzig en de VS en was eerder onder meer verbonden aan de Universität Jena en het Duitsland Instituut Amsterdam. Ze publiceerde onder meer 'The Invention of Marxism' (2020) en was coauteur van de bundel 'Zur rechten Zeit' (2019). In september vorig jaar verscheen 'Tausend Aufbrüche. Die Deutschen und ihre Demokratie seit den 1980er Jahren'. Het boek is genomineerd voor de Deutsche Sachbuchpreis 2024 en was genomineerd voor de Leipziger Buchpreis 2024.
Krijn Thijs is historicus en wetenschappelijk medewerker bij het Duitsland Instituut
Amsterdam. Hij doet onderzoek naar de moderne geschiedenis van Duitsland en Nederland, met bijzondere belangstelling voor transfer en conflict, voor historiografie en herinnering en voor het contemporaine Berlijn. Thijs begeleidt het DAAD-Graduiertenkolleg, organiseert workshops en lezingen en geeft onderwijs aan de Universiteit van Amsterdam (Geschiedenis, Duitslandstudies).
Hanco Jürgens (moderator) is als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het Duitsland Instituut Amsterdam (DIA). Hij studeerde geschiedenis in Utrecht en Mainz, doceerde aan de Radboud Universiteit Nijmegen en is nu docent aan de Universiteit van Amsterdam. Jürgens richt zich op de moderne geschiedenis van Duitsland vanuit een Europees perspectief. In 2014 publiceerde hij het boek 'Na de val. Nederland na 1989', en in 2017 samen met Ton Nijhuis de bundel 'De vleugels van de adelaar. Duitse kwesties in Europees perspectief'.