On Friendship I Collateral Damage III: Joseph Sassoon Semah
The Third GaLUT: Baghdad, Jerusalem, Amsterdam

Amsterdam, Bagdad en Jerusalem waren van oudsher gastvrije en tolerante toevluchtsoorden. Zijn ze dat vandaag nog? Wat is de plek voor ‘De Gast’, degene die in een vreemde context leeft en werkt en zijn omgeving toetst op het moment dat hij zijn specifieke positie als ’Gast’ in ballingschap zonder enig voorbehoud toont en zijn plaats opeist? De Gast wordt Gastheer. Deze  kunstmanifestatie gaat over twee onlosmakelijke grootheden: de dynamiek van de derde ballingschap en de evolutie van Gast naar Gastheer.

Joseph Sassoon Semah ontwerpt voor de manifestatie 36 architecturale modellen op schaalgrootte van huizen, culturele instituties, synagogen, joodse begraafplaatsen in Bagdad van voor 1948, die refereren aan de rijke geschiedenis van zijn verloren gegane joodse Babylonische cultuur, en een nieuwe serie tekeningen. Hij vraagt het publiek opnieuw te kijken naar zijn eigen kunst, cultuur, tradities en identiteit.

De manifestatie vindt plaats op 36 zeer diverse locaties van musea tot een fietswinkel, van theaters tot een hotel, schaakwinkel en een garage. Op alle plekken verschijnt zijn kunst en worden met de partners activiteiten georganiseerd (artistieke interventies, performances, lezingen, en debatten). Daarnaast bouwen de organisatoren een huis in Amsterdam (Hermitage Amsterdam), Bagdad (voor de synagoge Meir Tweig) en Jeruzalem (Jerusalem Biënnale): MaKOM in MaKOM.

Over de kunstenaar Joseph Sassoon Semah

Joseph Sassoon Semah is geboren in Bagdad (Irak, 1948) als één van de laatsten van de Babylonische joodse familielijn, de kleinzoon van Hacham (chief-rabbi) Sassoon Kadoori (1885-1971). Kadoori was de president van de Babylonische gemeenschap en predikte vrede tussen het jodendom, de islam en christendom. Bagdad was een van de meest diverse plaatsen ter wereld. Vanaf 1948, het jaar van de onafhankelijkheid van Israël, hebben de Iraakse joden het echter zwaar. Tussen 1950-1952 werden 120.000 -130.000 van de joodse gemeenschap van Irak naar Israël getransporteerd. De ontheemde Bagdadi-joden werden gedwongen hun cultuur en bezit in het Midden-Oosten te verlaten. Samen met zijn ouders werd Joseph Sassoon Semah in 1950 'verplaatst' naar de staat Israël. Zijn grootvader Hachem Sassoon Kadoori weigerde Irak te verlaten en bleef tot zijn dood in Bagdad. Ervaringen in de Zesdaagse Oorlog (1967) en de Yom Kippur Oorlog (1973) doen Joseph Sassoon Semah besluiten Israël te verlaten: in deze context spreekt hij van een ‘zelfopgelegde ballingschap’.

Als Babylonische jood die is geëmigreerd naar het Westen (Amsterdam) is hij onderdeel van GaLUT (Exile), een eindeloze cyclus van diaspora en terugkeer. Je blijft altijd verlangen naar je geboorteland en zoekt een manier om je te verhouden tot je culturele erfenis en tradities. In Irak zelf is geen enkele herinnering meer aan de eens zo machtige joodse Babylonische gemeenschap. De Babylonische cultuur is driemaal vernietigd: in Irak, in Israël, maar ook in Europa speelt ze nauwelijks nog een rol. Alhoewel er geen joden meer leven in Irak en de Babylonische cultuur lang is ondergeschoven in Irak, Israël en in Europa, kan hun cultuur niet langer worden genegeerd. Een terugkeer naar de cultuur en identiteit die ze in Irak, Israël en Europa hebben verloren.

Joseph Sassoon Semah spreekt van ‘architectuur in ballingschap’.

Woensdag 18 september t/m vrijdag 18 oktober 2019
UvA, Faculteit des Geesteswetenschappen P.C. Hoofthuis, Spuistraat 134, AMSTERDAM

Kunstwerk: uniek architecturaal model 

Woensdag 18 september 2019
UvA, Duitsland Instituut, Bushuis Kloveniersburgwal 48, AMSTERDAM

College: Prof. dr. A.J.J. (Ton) Nijhuis, Duitsland Instituut/voorzitter politicologie (besloten)

Sinds het eind van de jaren zeventig heeft kunstenaar Joseph Sassoon Semah een encyclopedisch artistiek oeuvre ontwikkeld. Sassoon Semah is geboren in Bagdad, verhuisde met zijn familie in 1950 naar Jerusalem. Semah woont tegenwoordig in Amsterdam. Zijn onderzoek is naar de relatie tussen joodse identiteit en modernistische kunst. Modernistische kunst is gebaseerd op uitsluitingsprincipes. Sassoon Semah was een van de eerste kunstenaars die deze mechanismen in de Nederlandse context bekritiseerde. Hij stelt de eenvoudige vraag hoe het modernisme er uitziet vanuit een joods perspectief. Hierdoor heeft hij niet alleen onbekende lagen in de moderne kunst blootgelegd, maar ook aandacht gevraagd voor het vernietigde intellectuele klimaat van het Bagdad van vóór 1950.

Gevolgd door bezoek:

18 september, bezoek Stedelijk Museum

Bezoek Stedelijk Museum Amsterdam: Dr. A.S. (Anna) Seidl, Prof. dr. A.J.J. (Ton) Nijhuis, kunstenaar Joseph Sassoon Semah en studenten.

Joseph Sassoon Semah is een veelzijdig kunstenaar wiens werk onder meer bestaat uit tekeningen, schilderijen, sculpturen, installaties, performances en teksten. Sassoon Semah bestudeert en onderzoekt al meer dan veertig jaar de relatie tussen het jodendom en het christendom als bronnen van de westerse kunst- en cultuurgeschiedenis. Door te lezen in zijn moedertaal, het Hebreeuws, signaleert hij een tekort aan joodse kennis en voelt hij de urgentie deze toe te voegen en de ‘lege bladzijde’ te vullen. Hij ‘corrigeert’ met zijn eigen werk de kunstgeschiedenis, filosofie en theologie. Hij pleit voor meer aandacht voor verschillende bronnen om zo een breder draagvlak voor andere visies te creëren.

On Friendship/(Collateral Damage) III – The Third GaLUT: Baghdad, Jerusalem, Amsterdam’ is mede tot stand gekomen met steun van AFK, BPD Cultuurfonds en het Mondriaan Fonds.

Informatie over het volledige programma